පෙන්ඩ්‍රයිව් ඇම

මෙහි එන නම් ගම් මනංකල්පිතයි.

එදා සාමාන්‍ය සඳුදාවකි. රවි උදේ කාර්යාලයට රථ ගාල හරහා ඇවිද ගෙන යද්දී, බිම වැටී තිබූ දිලිසෙන පෙන්ඩ්‍රයිව් එකක් දැකලා ඒක ඇහිඳ ගත්තා. පෙන් ඩ්‍රයිව් එක ඔහුගේ කාර්යාලීය මිතුරෙක්ට අයත්ද, නැත්නම් එහි වැදගත් දත්ත කිසිවක් තියෙනවද කියලා දැනගන්න ඔහුට ඕන වුණා.

කිසිදු සිතාබැලීමකින් තොරව, රවි එය ගෙන ඔහුගේ ලැප්ටොප් එකට සම්බන්ධ කළා.

මුලදී කිසිදු අසාමාන්‍ය දෙයක් පෙන්නුවේ නැහැ, ඒත් තිරයේ පිටුපස හානිකර මෘදුකාංගයක් (malware) නිහඬව ඉන්ස්ටෝල් වෙන්න පටන් ගනිමින් එය network එක තුළ පැතිර ගොස්, ප්‍රහාරකයින් සඳහා රහස් දොරටු (backdoors) විවෘත කළා. සාමාන්‍ය සැක කළ නොහැකි USB එකක් වගේ පෙනුනද, එය සැබවින්ම අන්තර්ජාල අපරාධකරුවන් විසින් තබා ගිය උගුලක් විය.

රවි කිසිදු හානියක් වෙයි කියලා හිතුවේ නැති වුනත්, ඔහුගේ සුළු වැරැද්දක් නිසා සයිබර් අපරාධකරුවන්ට ඔහුගේ ආයතනයේ සංවේදී දත්ත වෙත පිවිසීමට අවස්ථාවක් ලැබුණා.

උගත් පාඩම

සයිබර් අපරාධකරුවන් බොහෝ විට “ඇම දැමීම (baiting)” යන උපාය මාර්ග භාවිත කරයි — USB එකක් පොදු ස්ථානයක තබා මිනිසාගේ කුතුහලයට ඉතිරිය සිදු කිරීමට ඉඩ හරී. එමගින් මුළු සංවිධානයක් ම අවදානමකට ගෙන යා හැක.

පූර්වාරක්ෂක ඉඟි

🛡️ නොදන්නා USB එකක් හෝ උපාංගයක් ඔබගේ පරිගණකයට සම්බන්ධ කර නොගන්න. එවන් දෙයක් සොයා ගත් විට, IT හෝ ආරක්ෂක කාර්ය මණ්ඩලයට භාර දිය යුතුය.

🧪 නිතර භාවිත කරන USB එකක් පවා virus සහ malware සඳහා නිරතුරුව පරීක්ෂා කරන්න — විශේෂයෙන්ම එහි ගොනු විවෘත කිරීමට පෙර.